English
Hàng ngày, chúng ta đều tham gia vào công việc vận tải với tư cách là khách thể và chủ thể của hoạt động vận tải. Tuy nhiên ít ai quan đến lịch sử ra đời, tình hình phát triển và tương lai của lĩnh vực vận tải.
Vận tải là gì? Ngành vận tải ra đời từ khi nào?
Vận chuyển hay còn gọi là vận tải là một hình thức lao động dựa trên nguyên tắc vật lý xuất hiện từ rất lâu đời. Vận tải hiểu đơn giản là quá trình tác động lực vào các vật thể để dịch chuyển vật thể nào đó từ vị trí này đến vị trí khác. Vận tải gắn liền với nhu cầu sinh hoạt, sản xuất, lao động hàng ngày của con người và không thể thiếu trong một xã hội có phân công lao động. Như vậy, có thể nói hoạt động vận tải đã ra đời từ khi loài người xuất hiện. Ban sơ vận tải thường gắn với các hoạt động vác, gánh, nâng…của con người trong xã hội nguyên thủy. Sau này khi hình thái kinh tế xã hội của con người ngày càng trở nên phức tạp thì các hình thức vận tải hàng hóa bằng sà lan ngày càng được cải tiến và đa dạng hóa. Và theo thời gian, dần hình thành nên dịch vụ vận tải hàng hóa.
Như đã nói ở trên thì vận tải là hoạt động không thể thiếu và đóng 1 vai trò vô cùng quan trọng trong việc vận chuyển con người và hàng hóa. Nếu phân chia theo nhiệm vụ thì chúng ta có thể chia thành các nhóm vận tải như, vận tải công cộng như xe buýt, tàu lửa. Vận tải hàng hóa, vận tải chuyên dụng, vận tải cá nhân như xe máy, ô tô…vv.
Xu hướng đa dạng và hiện đại hóa vận tải là yếu tố không thể thiếu trong bối cảnh kinh tế xã hội hiện nay. Khi việc vận chuyển hàng từ nơi gửi hàng đến nơi nhận hàng, trong đó người giao nhận ký hợp đồng vận chuyển với chủ hàng, đồng thời cũng ký hợp đồng đối ứng với người vận tải để thực hiện dịch vụ được người ta gọi là dịch vụ vận chuyển hàng hóa. Các công ty thực hiện công việc này được gọi là công ty vận chuyển hàng hóa.
Như vậy, vận tải vừa là 1 thao tác, vừa là một lĩnh vực nghề nghiệp. Hiện nay, Vận tải được chia làm vận tải đường bộ thường gọi tắt là vận tải bộ, vận tải hàng hóa bằng đường thủy nội địa, vận tải đường sắt, vận tải đường không và vận tải đường ống.
Tình hình phát triển của dịch vụ vận tải tại Việt Nam
Ban đầu, việc vận tải chỉ được tiến hành trong mô gia đình và phục vụ cho bản thân thì chưa đủ điều kiện để hình thành dịch vụ vận tải. Chỉ khi lực lượng sản xuất phát triển, hoạt động thương mại ra đời và nhu cầu đi lại tăng nhanh thì khi đó mới hình thành một dịch vụ mới mang tên dịch vụ vận tải. Dịch vụ vận tải là hoạt động kinh tế diễn ra giữa chủ thể (người vận tải) và khách thể (người sử dụng và trả tiền). Dịch vụ vận tải được tiến hành bằng nhiều phương tiện khác nhau.
Vận tải đóng một vai trò trọng yếu của các khâu phân phối và lưu thông hàng hóa cũng như đáp ứng nhu cầu đoi lại của con người. Hiện nay mục đích thương mại chiếm số lượng nhiều nhất trong tất cả các giao dịch vận tải. Nếu coi toàn bộ nền kinh tế là một cơ thể sống, trong đó hệ thống giao thông là các huyết mạch thì vận chuyển hàng hóa là quá trình đưa các chất dinh dưỡng đến nuôi các tế bào của cơ thể sống đó. Chính vì thế giao thông vận tải luôn là yếu tố cần phải đi trước trong lộ trình phát triển kinh tế xã hội của mỗi quốc gia.
Hiện nay dịch vụ vận tải cũng được tiến hành thông qua các hình thức: Đường bộ, Đường sắt, Đường thủy, Đường hàng không, Đường ống,…
Để phục vụ nhu cầu của sản xuất kinh doanh, các phương thức vận tải cũng có thể được kết hợp với nhau một cách đồng bộ, xuyên suốt, hiệu quả tạo thành một dịch vụ có tên là vận tải đa phương thức. Theo đó, hàng hóa chỉ cần qua một công ty cho thuê xe 16 chỗ, được vận chuyển qua nhiều phương thức, nhiều vùng lãnh thổ, đến điểm đích.